Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

18/01/2022 tarihli ve 31723 sayılı Resmi Gazete’de, Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde (“Yönetmelik”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik”) yayımlanmıştır.
Değişiklik hükümleri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu Başkanı tarafından yürütülecektir.
I-) Tüketici Hakları
Değişiklik uyarınca, elektronik haberleşme hizmetlerinden yararlanan tüketicilerin sahip oldukları haklara ilişkin 5. maddede belirtilen,
“abonelerin kişisel verilerinin kamuya açık rehberlerde yer alıp almamasını talep etme hakkı”
ibaresi değiştirilerek,
“abonelerin, ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen bilgilerinin kamuya açık rehberlerde yer alıp almamasını talep etme hakkı”
olarak düzenlenmiştir.
Değişikliğin 2. maddesinde yer alan bu düzenleme 01/03/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
II-) Şeffaflık ve Bilgilendirme
Değişikliğin 3. maddesi ile,
- Abone tarafından, kayıtlı olduğu tarife kapsamında sahip olduğu kullanım hakları dışında ücretli arama gerçekleştirilmesi halinde, paket aşımı kullanımları hariç olmak üzere, işletmeci tarafından asgari Kurumca belirlenecek yönlere doğru gerçekleştirilecek aramalar kapsamında aboneye ücret yansıtılacağı hakkında ücretsiz bilgilendirme anonsu verileceği,
- Abone tarafından söz konusu anonsun kaldırılması yönünde talebin; müşteri hizmetleri, yazılı
- başvuru, kısa mesaj veya çevrimiçi işlem merkezi üzerinden işletmeciye iletilebileceği,
- Elektronik haberleşme hizmetinden faydalanmak isteyen kişilerin, e-Devlet Kapısı üzerinden sorgulama yaparak işletmeci tekliflerini karşılaştırabilmelerine Kurumca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde imkân sağlanacağı
düzenlenmiştir.
Bu hüküm 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
III-) Abonelik Sözleşmesinin (“Sözleşme”) Kuruluşu ve İçeriği
Değişikliğin 4. maddesi uyarınca,
- Yönetmelik ile elle atılan imza ve güvenli elektronik imza ile yapılabileceği kararlaştırılan abonelik sözleşmeleri, artık yazılı olarak veya Kimlik Doğrulama Yönetmeliği hükümlerine göre kimlik doğrulaması yapılarak elektronik ortamda kurulabilecektir.
Sözleşmenin kurulması esnasında işletmecinin örneğini alacağı belgeler kapsamında,
- Yabancı uyruklular için 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda tanımlanan Yabancı Kimlik Numarasını haiz ülkemiz makamlarınca verilmiş kimlik belgesi,
- Bu belgeyi haiz olmayan yabancı uyrukluların aboneliklerinde geçerlilik tarihi uygun uluslararası geçerliliği olan kimlik belgesinin
işletmeci tarafından birer sureti alınacaktır.
Kurumsal aboneliklerde ise,
- yetkili kişinin yukarıda sayılan belgeleri ve temsile yetkili olduğuna dair resmi yetkilendirme belgesi
- Vergi Kimlik Numarasını haiz resmi belge
- Vergi Kimlik Numarasının bulunmaması halinde Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarasını haiz sicil tasdiknamesi
- Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarasının bulunmaması halinde Devlet Teşkilatı Merkezi Kayıt Sistemi numarasını haiz resmi belgenin
örneği işletmeci tarafından alınacaktır.
İşletmeciler, abonelik sözleşmelerini ve sözleşmenin kurulması için gerekli diğer bilgi ve belgeleri kuruluş şekline uygun olarak abonelik süresince ve abonelik sonlandıktan itibaren 30 yıl süre ile muhafaza etmekle yükümlü tutulmuştur.
Abonelik sözleşmesi yapılırken rehber hizmetleri için, aboneden ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen bilgilerinin bu rehberlerde yer alıp almayacağına ilişkin tercihleri; rehberlerde yer alacak bilgilere, bu bilgilerin sorgulama/kullanım imkânlarına sözleşmede yer verilmek suretiyle alınacaktır. Sözleşme süresince aboneye rehber tercihlerini değiştirme hakkı tanınacaktır.
İşletmeci, sözleşme kurulmadan önce, ayrı bir sayfa olarak, kolay ve anlaşılabilir bir sözleşme özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunmakla yükümlüdür. Sözleşme özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kâğıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilecektir. Bu özet, sözleşmenin ayrılmaz parçasıdır ve abonenin onayı olmadan değiştirilemez.
Sözleşme özetine ilişkin belge asgari olarak aşağıdaki bilgileri içerecektir:
- İşletmecinin unvanı, adresi, tüketici şikâyetleri için müşteri hizmetleri dâhil irtibat bilgileri,
- Hizmet türü,
- Hizmet numarası,
- Tarifenin adı,
- Cihaz kira bedeli ve benzeri tüm ücretler de dâhil ödenmesi gereken aylık ücret,
- Kullanım miktarı sınırlı hizmetler için kullanım hakkı/süre bilgisi diğer hizmetler için standart birim ücretler ve varsa diğer faydalar dâhil sunulacak hizmetin temel özellikleri,
- Hizmet, cihaz ve benzeri tüm ücretler,
- İnternet erişim hizmetlerinde, ulusal adres veri tabanı deseninde olmak üzere hizmet verilecek adres ve ilgili adreste sunulacak hizmete ilişkin duyurulan veri hızları,
- Tüketicinin engelli belgesini ibraz etmesi halinde sağlanacak faydalara ilişkin işletmecinin internet sayfası linki,
- Abone tarafından sözleşmede onay verilen tercihlere ilişkin bilgiler,
- Sözleşmenin feshi durumunda, hizmet türü ve tarifeye göre aboneden talep edilebilecek ilgili diğer ücretlere ilişkin bilgiler.
Değişikliğin 4. maddesi 01/03/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
IV-) Abonelik Sözleşmesinin Uygulanması
Değişikliğin 6. maddesi uyarınca,
- 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, müşteri hizmetleri üzerinden Kimlik Doğrulama Yönetmeliği kapsamı dışında gerçekleştirilen ve ilgili mevzuat uyarınca abone onayı gerektiren işlemlerde, işletmecilerce arayan/aranan kişinin ilgili abone olduğuna dair kimlik doğrulaması yapılarak işlem gerçekleştirilmesinin sağlanacağı,
- Mobil haberleşme hizmeti sunan işletmecide, abone adına birden fazla abonelik sözleşmesinin bulunması halinde, abonenin söz konusu sözleşmelere kayıtlı hatlardan birisini diğer hatlarından gerçekleştirilecek tarife değişikliği, ek paket satın alınması ve benzeri tüm abonelik işlemleri için tek yetkili hat olarak belirleyebilmesine işletmeci tarafından imkân tanınacağı,
- Yetkili hat tarafından yönetilmesi yönünde tercih bildirilen diğer hatlara ilişkin ilgili mevzuat uyarınca abone onayı gerektiren işlemlerde yetkili hattan onay alınacağı,
- Yetkili hattın abonelik sözleşmesinin feshedilmesi halinde diğer hatların yetkili hat tarafından yönetilme yetkisi kalkacağı,
- Bir hattı olan abonenin ikinci hat edinmesi durumunda, bu fıkrada tanınan imkâna ilişkin kısa mesaj yoluyla bilgilendirmenin 24 saat içinde iki hatta da yapılacağı
kararlaştırılmıştır.
Değişikliğin 6. maddesi 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
V-) Tarife ve Kampanyalar
Değişikliğin 8. maddesi ile işletmecilerin yükümlülüğü kapsamında,
- İşletmecinin, tarifeleri tüm mecralarda aynı ve tekil bir isimle tanıtacağı,
- Her bir tarife için, tekil bir isim belirleneceği ve abonelerin tarifelere dair detaylı bilgilere söz konusu tekil ismi kullanarak erişebilmesine imkân sağlanacağı düzenlenmiştir.
İşletmeci internet sayfasında asgari olarak, tüm tarifeleri için detaylı bilgilere, geçerlilik tarih aralıkları ve ismi ile birlikte;
- Yeni abone alımına açık tarifeler,
- Yeni abone alımına kapalı ancak aktif abonesi olan tarifeler,
- Son iki yıl içinde yürürlükten kaldırılan tarifeler,
başlıkları altında yer vermekle yükümlüdür.
Abone onayı gerektiren işlemlere ilişkin olarak;
- Bu işlemlere yönelik onaylar ayrı ayrı alınır, aynı/tek onay altında birleştirilemez.
- Yalnızca yurt dışını arama, yurt dışı dolaşım faydası içeren bir paket satın alma halleri hariç olmak üzere, bir sözleşmenin, taahhüdün, tarifenin, paketin veya kampanyanın kabulüyle bu işlemlere yönelik onay verilmiş sayılmaz.
- Aboneye indirim veya ek fayda sağlanması karşılığında bu işlemlere yönelik abone onayı talep edilebilir.
İlgili hüküm 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
VI-) Taahhütlü Abonelikler
Değişikliğin 9. maddesi uyarınca,
- İşletmecinin, taahhüt alınmadan önce ayrı bir sayfa olarak kolay ve anlaşılabilir bir taahhüt özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunması zorunlu kılınmıştır.
Taahhüt özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kâğıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilecektir. Bu özet, taahhütnamenin ayrılmaz parçasıdır ve abonenin onayı olmadan değiştirilemeyecektir. Abonelik sözleşmesi kurulması esnasında taahhüt verilmesi halinde taahhütname özeti sözleşme özeti içerisinde yer alabilir. Taahhütname özetine ilişkin belge asgari olarak aşağıdaki bilgileri içerecektir:
- Takvim ayı olarak taahhüdün süresi,
- Tarifenin taahhütsüz ücreti ve varsa taahhüt süresi boyunca ödenecek ortalama aylık ücreti,
- Fesih halinde abone tarafından katlanılmak zorunda kalınabilecek tutarlara ilişkin; azami cayma bedeli, asgari cayma bedeli ve taahhüt süresindeki her günün cayma bedellerinin ayrı ayrı hesaplanarak toplanmasından elde edilen tutarın taahhüt gün sayısına bölümü ile ortaya çıkacak ortalama cayma bedeli
- Söz konusu taahhüt yeni bir abonelik kapsamında değil ise önceden verilen sözleşme özetinde yer alan diğer bilgiler,
- Diğer faydalar.
Değişiklik uyarınca, işletmeci ile abone arasında belirlenen taahhüt süresinin 24 ayı geçemeyeceği kararlaştırılmıştır.
İnternet erişim hizmetlerinde sözleşme özetinde yer alan ilgili adreste sunulacak hizmete ilişkin duyurulan veri hızları da dikkate alınarak Kurum tarafından belirlenecek Adrese Dayalı İnternet Hız Ölçümlerine ilişkin düzenlemelerde tespit edilen kriterlerin sağlanamaması halinde; abone tarafından cihazın kalan bedeli hariç herhangi bir cayma bedeli ödenmeksizin taahhütlü abonelik feshedilebilecektir.
İşletmeci tarafından, taahhüde aykırılık oluşturan hususlara, açık, sade ve anlaşılabilir şekilde siyah koyu harflerle taahhütnamede yer verilecektir.
Abone tarafından gerçekleştirilen işlemin taahhüde aykırılık oluşturan hususlar arasında yer alıp almadığının açıkça tespit edilemediği hallerde, abone lehine yorum esas olacaktır.
İşletmeci tarafından, taahhüt süresi sonunda farklı bir taahhüde kayıt yaptırmamış aboneler, taahhüt süresinin sona erdiği ve taahhütsüz fiyatlar üzerinden hizmet almaya devam edeceği hususlarında kısa mesaj veya arama yoluyla bilgilendirilecektir.
Değişikliğin 9. maddesi 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
VI-) Hizmetin Kısıtlanması ve Durdurulması
Değişikliğin 10. maddesi uyarınca, mücbir sebepler dışında işletmeciler tarafından hizmetin kesintisiz olarak sürdürülmesi esas kabul edilmiştir.
Hizmetin sunumu,
- Tüketici menfaatinin korunması amacıyla hizmetin mutat kullanım düzeyinin çok üzerinde olduğunun tespiti durumlarında aboneye bilgi verilerek kısıtlanabilir veya durdurulabilecektir. Aboneye bilgi vermenin mümkün olmadığı ve kısa süre içinde müdahale edilmesi gereken hallerde tüketici menfaatinin korunmasını teminen aboneye bilgi verilme zorunluluğu aranmayabilecektir.
- Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi halinde, abone bilgilendirilerek kısıtlanabilir ya da öncelikle kısıtlanma uygulanmak üzere durdurulabilecektir.
Hizmetin;
- Kısıtlanması: Abone hattının acil arama hizmeti ve işletmeci müşteri hizmetleri numarası hariç olmak üzere, giden aramalara ve kısa mesajlara kapatılması şeklinde, internet erişim hizmetlerinde, internet bağlantı hızının düşürülmesi veya asgari olarak abonenin borcunu ödemesine imkân verecek şekilde bazı internet sayfalarına erişim sağlanması,
- Durdurulması: Abone hattının, acil arama hizmeti hariç olmak üzere, gelen ve giden aramalar ile kısa mesajlara kapatılması ve internet erişim hizmetlerinin durdurulması,
şeklinde uygulanacaktır.
Hizmetin kısıtlanması ve durdurulması uygulamalarına ilişkin olarak, hizmet kısıtlanmadan veya durdurulmadan makul bir süre öncesinde aboneler kısa mesaj, arama veya sesli yanıt sistemi yöntemlerinden biri ile:
- Hizmetin kısıtlanma veya durdurulma gerekçesi ve kriterleri,
- Hizmetin kısıtlandığı veya durdurulduğu sürelerin, varsa taahhütname bitiş tarihini etkileyip etkilemediği,
- Açma kapama ücreti uygulanacak durumlar için asgari yedi gün önce olacak şekilde borcun ödenmemesi halinde kısıtlama ya da durdurma işleminin yapılacağı tarih bilgisi ve alınacak açma kapama ücreti tutarı,
- Kısıtlanma veya durdurulmanın kaldırılma zamanı ve şartları,
hakkında bilgilendirilecektir.
Hizmetin kısıtlandığı dönemde, aboneye en fazla kısıtlamanın başladığı tarihi takip eden ilk fatura kesim tarihine kadar ücret yansıtılabilecektir. Yeni fatura döneminin başlaması ile birlikte, hizmet durdurulacak veya hizmetin durdurulması uygulamasında olduğu gibi ücret yansıtılmaksızın, hizmet kısıtlı olarak sunulmaya devam edilecektir.
Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi nedeni ile hizmetin durdurulması durumunda, hizmetin durdurulduğu tarihten itibaren aboneye cihaz ücreti ve telsiz kullanım/ruhsatname ücreti hariç herhangi bir hizmet bedeli yansıtılmayacaktır. Ödeme yapıldıktan sonra en geç 24 saat içinde hizmetin sunumuna devam edilecektir.
İşletmeci tarafından, abonenin faturasını ödememesi nedeni ile hizmetin kısıtlanması/durdurulması ve hattın tekrar hizmete açılması durumunda, bir takvim yılındaki ilk açma-kapama işlemi için aboneye herhangi bir ad altında ücret yansıtılamayacaktır.
Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesine rağmen hizmeti kısıtlamaksızın veya durdurmaksızın devam etmek isteyen işletmeci, her fatura dönemi için ayrı ayrı olacak şekilde ancak gerekli bilgilendirmeyi yaptıktan sonra abonenin ispatlanabilir irade beyanını alarak hizmet sunumuna ve ücret tahakkukuna devam edebilecektir.
Abonenin faturasını ödememesi nedeni ile hizmetin kısıtlanması ve durdurulması süreçleri ile ilgili ayrı ayrı olacak şekilde, ödenmemiş fatura adedi ve gecikme süresi gibi hizmetin kısıtlanması veya durdurulması sürecini başlatan somut kıstaslar, kolay erişilebilir bir şekilde işletmeci internet sayfasında yer alacaktır.
İşletmeciler, öngörülebilir herhangi bir nedenle hizmet sunumunda kesinti yapılacak olması halinde, makul bir süre öncesinde bu durumun başlangıç ve bitiş zamanını kısa mesaj, elektronik posta, uyarı görseli, arama veya sesli yanıt sistemi yöntemlerinden biri ile aboneye bildirmekle yükümlüdür. İşletmeciler tarafından kesintiye ilişkin bilgiler internet sitesinden de duyurulacaktır.
İlgili hüküm 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
VII-) Abonelik Sözleşmesinin Feshi
Değişikliğin 12. maddesi uyarınca, aboneler abonelik sözleşmelerini her zaman ücretsiz olarak sona erdirebilecektir. Aboneler, abonelik sözleşmelerini feshetmek istedikleri takdirde bu taleplerini;
- İşletmeci ya da adına abonelik sözleşmesi yapmaya/işlemlerini yürütmeye yetkili temsilcisine yazılı olarak yapmak,
- Teyit edilmiş olmak kaydıyla işletmecinin faks numarasına göndermek,
- Güvenli elektronik imza ile gönderilip saklanabilen metinler kullanmak,
- e-Devlet Kapısını kullanmak,
- İşletmecinin çevrimiçi işlem merkezini kullanmak,
- İşletmecide kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanarak başvuruda bulunmak,
- İşletmecinin müşteri hizmetlerini kullanmak,
- Kurum tarafından belirlenebilecek diğer yöntemleri kullanmak,
suretiyle işletmecilerine ileteceklerdir.
Fesih taleplerinde abonenin kimlik belgesi, kimlik bilgileri kontrol edilerek veya abonenin kimliği doğrulanarak fesih taleplerinin her şartta alınması sağlanacaktır.
İşletmeci fesih bildirimlerinde, fesih talebine ilişkin bildirimin yapıldığı andan itibaren 24 saat içinde fesih talebinin alındığı bilgisini aboneye iletecek ve ücretlendirmeyi durduracaktır. Ücretlendirmenin durdurulması ile birlikte hizmet kısıtlanabilecek veya durdurulabilecektir.
İşletmeci, abonenin fesih talebinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 7 gün içinde fesih işlemini gerçekleştirmek ve posta, kısa mesaj, elektronik posta veya arama yöntemlerinden birini kullanarak abonelik sözleşmesinin feshedildiğini ve varsa mülkiyeti işletmeciye ait cihaz/donanım/modem/kart ve benzeri ekipmanların iade edilmesi gerektiği bilgisini aboneye iletmekle yükümlüdür.
Fesih işleminden sonra işletmeci geri kalan alacakları için borcu olan aboneye abonenin fesih talep tarihinden sonra en geç 24 ay içinde son fatura gönderecektir. Bu süre sınırı, son faturaya uygulanan gecikme faizi ve yasal takipten doğan faturalar için geçerli değildir. Son faturanın süresi içerisinde ödenmemesi halinde, 19. maddenin 6. fıkrasında geçen son uyarıdan en az 7 gün önce işletmeci, başlığında adının geçtiği ve içeriği Kurum tarafından belirlenebilecek kısa mesaj ile asgari son fatura borcunun ödenmemiş olduğu ve borcun ödenmemesi halinde yasal takip başlatılacağı bilgisini abonenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası adına kayıtlı tüm aktif mobil numaralarına, mobil telefon hizmeti sunan işletmeciler vasıtasıyla gönderecektir.
Fesih durumunda aboneden daha önce alınan depozito, avans gibi ücretler veya abone alacakları var ise, mahsuplaşmayı müteakip kalan tutar on beş gün içinde işletmeci tarafından aboneye iade edilecektir.
Bu hüküm 01/03/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ilgili metne buradan ulaşabilirsiniz.
Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ilgili daha fazla bilgi almak için info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.