Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği

31/12/2020 tarihli 31351 sayılı Resmî Gazete’de “Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.3)” yayımlanarak yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Anılan Tebliğ, ortaklıklarda hâkim ortağın diğer ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların paylarını hâkim ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla 06/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 27. Maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tebliğ kapsamında :
Birlikte hareket eden kişiler: Çıkarma ve satma hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarını açık ya da zımni, sözlü ya da yazılı bir anlaşma çerçevesinde yapan gerçek ve/veya tüzel kişileri,
Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3. Maddesinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
Hâkim ortak: Tek başına veya birlikte hareket ettiği kişilerle birlikte ortaklığın oy haklarının en az %98’ine sahip olan gerçek ya da tüzel kişileri,
Kanun: 6362 sayılı Kanunu,
Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,
Ortaklık: Payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,
Pay alım teklifi: Kurulun pay alım teklifine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan teklifi,
Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,
TTSG: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini,
Yatırım kuruluşu: Kanunun 3. Maddesinde tanımlanan anonim ortaklıkları,
Yönetim kontrolü: Kanunun 26. Maddesinde tanımlanan yönetim kontrolünü,
İfade etmektedir.
1-) Hakların doğması ve oy haklarının hesaplanma usulü
- Pay alım teklifi sonucunda veya birlikte hareket etmek de dâhil olmak üzere herhangi bir şekilde sahip olunan paylara ilişkin oy haklarının, ortaklığın oy haklarının %98’ine ulaşması veya bu durumda iken ek pay alınması durumunda, bu Tebliğde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, hâkim ortak açısından sahip oldukları payların imtiyazlı olup olmadığı dikkate alınmaksızın diğer pay sahiplerinin tamamını ortaklıktan çıkarma hakkı, diğer ortaklar a açısından da paylarını hâkim ortağa satma hakkı doğacaktır.
- Oy haklarına ilişkin oranın tespitinde, hâkim ortağın sahip olduğu doğrudan ve dolaylı paylar dikkate alınacak olup, oy hakkında imtiyazlar dikkate alınmayacak ve intifa veya alım hakkına dayalı paylar ile çıkarma hakkı kullanılamayacaktır.
- Ortaklık tarafından gerçekleştirilen bedelsiz ve/veya yeni pay alma haklarının sınırlandırılmadığı bedelli sermaye artırımlarında mevcut ortaklar tarafından alınan paylar nedeniyle veya miras, geri alınan paylar, oy haklarının donması gibi sebeplerle satma ve ortaklıktan çıkarma hakkı doğmayacaktır.
- Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarının tespitinde gerçek ve/veya tüzel kişi ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıklar ve tüzel kişi ortakların yönetim kontrolünü elinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiler ile bu kişilerin yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıkların birlikte hareket ettikleri kabul edilecektir.
Ortaklıkların sermaye piyasası mevzuatı dışında tabi oldukları diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri saklı kalacaktır.
2-) Hakların Kullanımına İlişkin Prosedür
- Hâkim ortak tarafından, hâkim ortak konumunun kazanılması veya bu durumda iken ek pay alınması durumunda Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklama yapılacaktır.
- Söz konusu açıklamayı takip eden en geç 1 ay içerisinde ortaklık tarafından pay değerlerinin tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemeleri uyarınca değerleme raporu hazırlatılacak ve raporun özeti kamuya açıklanacaktır.
- Özetin kamuya açıklanmasını takip eden 2 aylık hak düşürücü süre içerisinde satma hakkını kullanmak isteyen hâkim ortak dışındaki diğer ortaklar, hakların kullanım bedeli çerçevesinde belirlenen fiyat üzerinden satma hakkı kullanım taleplerini ortaklığa yazılı olarak iletmektedirler.
- Bu Tebliğin uygulanmasında bir ay 30 gün olarak uygulanmaktadır.
- Satma hakkı kullanım süresinin bitimine kadar hâkim ortağın hâkim ortak konumunu kaybetmesi durumunda dahi satma hakkının kullandırılmasına devam edilmektedir.
- Hâkim ortak söz konusu süre içerisinde, satma hakkının kullanılması sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak üzere, ek pay alımında bulunamayacaktır.
- Ortaklık, satma hakkı kullanım talebinde bulunan pay sahiplerinin ortaklık sıfatını araştıracak ve gelen talepleri en geç 2 iş günü içinde iadeli taahhütlü mektupla veya noter aracılığı ile hâkim ortağa bildirecektir. Kayden izlenen paylar için ortak bilgileri MKK’dan teyit edilecektir.
- Hâkim ortağın satma hakkı kullanım talebinin kendisine ulaşmasını izleyen en geç 2 iş günü içinde pay bedellerini ortaklık hesabına yatırması gerekmektedir. Satma hakkını kullanmak isteyen ortakların sahip oldukları payların bedeli, pay bedellerinin ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden iş günü ortaklık tarafından ödenecek ve ödeme ile birlikte pay devir işlemleri sonuçlandırılacaktır.
- Satma hakkı yatırım kuruluşu vasıtasıyla kullandırılabilecektir.
- Satma hakkı kullanılmak istendiğinde, sahip olunan imtiyazlı veya imtiyazsız tüm paylar için kullanılmalıdır.
- Ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmak isteyen hâkim ortak, satma hakkının kullanımına ilişkin 2 aylık hak düşürücü sürenin sona ermesini takiben en geç 3 iş günü içinde bu hakkını hakların kullanım bedeli üzerinden ve diğer ortakların imtiyazlı veya imtiyazsız tüm payları için kullanmak üzere ortaklığa başvuracaktır.
- Söz konusu başvuruda ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli karşılayacak tutarda banka teminat mektubunun veya bu tutardaki nakdin bankada özel bir hesapta bloke edildiğine ilişkin bilgi ve belgelerin ortaklığa sunulması gerekmektedir.
- Hâkim ortağın başvurusu üzerine ortaklık yönetim kurulu, en geç 5 iş günü içerisinde diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu payların yerine geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim ortağa verilecek yeni payların ihracı amacıyla karar alacak ve karar alınmasını takip eden 10 iş günü içerisinde ihraç belgesinin onaylanmasını teminen Ek-1’de yer alan belgelerle birlikte Kurula başvuracaktır.
- Payları borsada işlem gören ortaklıklar, eş zamanlı olarak ayrıca paylarının borsa kotundan çıkarılması için borsaya başvuracaklardır.
- Hâkim ortak ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli, Kurul onayını takip eden 3 iş günü içinde ortaklığın banka hesabına yatıracaktır.
- Toplam bedelin ortaklık hesabına yatırılmasında, bloke edilen nakdin aktarılması dışında bir yöntem kullanılması durumunda, bloke edilen hesaptaki blokaj kaldırılacaktır.
- Ortaklık tarafından iptal edilecek payların yerine geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim ortağa verilecek payların bedeli, hâkim ortağın çıkarma hakkını kullanmak için ortaklık hesabına yatırmış olduğu tutardan karşılanacaktır.
- İhraç edilecek yeni paylar için, nominal değerinden aşağı olmamak kaydıyla ortaklıktan çıkarma hakkı kullanım bedeli üzerinden hesaplanacak Kurul ücreti, ihraç belgesinin teslim alınmasından önce hâkim ortak tarafından Kurulun ilgili hesabına yatırılacaktır.
- Ortaklıklar tarafından çıkarma hakkı kullanım bedelinin ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden 3 iş günü içerisinde Kurulca onaylı ihraç belgesinin tescili ve TTSG’de yayımlanması için ticaret siciline başvurulacaktır ve ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan paylar, tescil tarihi itibarıyla iptal edilmiş sayılacaktır.
- Payları borsada işlem gören ortaklıklar ile payları borsada işlem görmeyen ve kayden izlenen ortaklıklar, hâkim ortağın çıkarma hakkı kullanım bedelini ortaklık hesabına yatırmasını takip eden iş günü içinde; bu bedelin hâkim ortak dışındaki ortakların hesabına aktarılması, söz konusu ortakların paylarının iptali ve yeni ihraç edilecek payların hâkim ortak hesabına aktarılması talebi ile MKK’ya başvuracaklardır.
- MKK sisteminde kayden izlenen paylara ilişkin tutarlar, MKK tarafından hâkim ortak dışındaki hak sahipleri hesaplarına aktarılmak üzere ilgili yatırım kuruluşları hesaplarına transfer edilerek paylar iptal edilecektir.
- MKK’ya başvuru tarihi itibarıyla MKK sisteminde ortaklık nezdinde izlenen paylar ile kaydileştirilmeyen paylara ilişkin bakiye tutarın, ortaklık tarafından 3 yıllık bir süre boyunca bir yatırım kuruluşu vasıtasıyla Takasbank nezdinde açılacak özel bir bloke hesapta nemalandırılmak suretiyle tutulması gerekmektedir.
- Payların iptalinden itibaren 3 yıllık sürenin sonunda, ilgili yatırım kuruluşunun Takasbank’a başvurusunu takiben blokaj kaldırılacaktır.
- 3 yıl boyunca Takasbank nezdinde bloke olarak tutulan tutarın neması ile hesapta kalan bakiye, 3 yıllık sürenin sonunda talep üzerine ortaklığa iade edilecektir.
- Bu tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilere payları karşılığında ödenecek pay bedelleri ortaklık tarafından karşılanacaktır.
- Bloke hesapta yer alan tutarın nemalandırılması, aracılık işlemlerinde uygulanacak takas esasları ve blokajın kaldırılmasına ilişkin esaslar Takasbank tarafından Kurulun onayı ile belirlenecektir.
- Payları borsada işlem görmeyen ve kayden izlenmeyen ortaklıklar, hâkim ortağın başvurusu üzerine ; hâkim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanacağını, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılması sebebi ile payların iptal edileceğini ve pay sahibi olan ortakların ortaklıktan çıkarma hakkı bedeli karşılığında sahip oldukları pay senetlerinin imhası için ortaklığa başvurmaları gerektiğini kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklayacaktır.
- Varsa ortaklık internet sitesinde ve ortaklık merkezinin bulunduğu yerde yayımlanan en yüksek tirajlı yerel süreli yayınlardan birinde veya ulusal bir gazetede ilan edecektir.
- Ortaklık pay senetlerini teslim alırken 2 nüsha teslim tutanağı düzenleyecek ve bir nüshasını pay senetlerini teslim eden ortağa verecektir.
- Teslim tutanağı ortaklık yetkilileri ve pay senetlerini teslim eden ortak tarafından imzalanacaktır.
- Teslim tutanağında, teslim edilen pay senedi adedi ve nominal değerleri toplamına, kupür değerine ve pay senetleri bedelinin yatırılacağı banka hesap numarasına yer verilecek ve teslim olunan pay senetlerinin bedelleri, teslim tarihini takip eden iş günü içerisinde tam ve nakden ortağın banka hesabına yatırılacaktır.
- Teslim alınan pay senetleri ilgili kuponlarla birlikte yılda en az 2 kez noter huzurunda fiziken iptal ve imha edilecek ve bu durum noter tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit ettirilecektir.
- Söz konusu ortaklıklar, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan ve iptal edilmiş sayılan payları, herhangi bir süre sınırı olmaksızın sahiplerinin yapacakları başvuru üzerine satın almakla yükümlüdür.
- MKK sürecinin tamamlanmasının ardından, borsa tarafından konuya ilişkin başvuru değerlendirilerek ortaklık paylarının borsa kotundan çıkarılmasına ve işlem görmekten sürekli men edilmesine karar verilecektir.
- Anılan karar, kararın borsa tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformunda duyurulmasını izleyen ilk iş günü yürürlüğe girecektir.
- Hâkim ortak tarafından ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasını takiben borsa kotundan çıkarılan ortaklıklar, Kanun kapsamından çıkmış sayılacaklardır.
- Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkının doğması ile aynı anda yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde, pay alım teklifi yükümlülüğünün doğmadığı kabul edilecektir.
3-) Hakların Kullanım Bedeli
- Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeli Türk Lirası olarak tam ve nakden ödenecektir.
Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeli olarak payları borsada işlem gören ortaklıklar için;
- Payları Yıldız Pazarda işlem gören ortaklıklarda hakların doğmasının kamuya açıklandığı tarihten önceki son bir aylık; payları Yıldız Pazar dışındaki pazar ve platformlarda işlem gören ortaklıklar için ise bu tarihten önceki son altı aylık dönem içinde borsada oluşan günlük düzeltilmiş ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması ile her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değerin ortalaması ve
- Hâkim ortak konumunun kazanılmasının eş anlı olarak yönetim kontrolü değişikliğine yol açması durumunda pay alım teklifi düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanması gereken zorunlu pay alım teklifi fiyatından yüksek olanı,
Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeli olarak payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için;
- Her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değer ve
- Hâkim ortak konumunun kazanılmasının eş anlı olarak yönetim kontrolü değişikliğine yol açması durumunda pay alım teklifi düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanması gereken zorunlu pay alım teklifi fiyatından yüksek olanı,
Dikkate alınacaktır.
4-) Kamuyu Aydınlatma
Hâkim ortak tarafından aşağıdaki durumlarda Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklama yapılacaktır ;
- Hâkim ortak konumunun kazanılması veya bu durumda iken ek pay alınması.
- Hâkim ortak konumunun kaybedilmesi.
- Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına karar verilmesi ve çıkarma hakkı bedeli ile birlikte çıkarma hakkının kullanımı için ortaklığa başvuru yapılması.
Aşağıdaki hususlar Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ortaklık tarafından kamuya açıklanacaktır ;
- Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımı amacıyla ortaklığa başvurulması, ortaklıktan çıkarma süreci ve ortaklıktan çıkarma sürecinin sonuçlarına ilişkin bilgi.
- Satma hakkının doğduğu hususu.
- Satma hakkının kullanımı talebiyle ortaklığa başvuruda bulunulması halinde, başvuru geldiği sürece günlük olarak, bu hakkı kullanmayı talep eden ortakların sayısı, sermayedeki pay oranları ile toplam satma hakkı bedeli.
- Pay bedelinin tespitine ilişkin olarak hakların kullanım bedeli uyarınca hazırlanan değerleme raporunun özet kısmı dahil kesinleşen çıkarma ve satma hakkı bedeli.
- Satma hakkının kullanım süresi sonucunda, bu hakkı kullanan ortakların sayısı ve sermayedeki pay oranları ile hâkim ortağın sermayedeki pay oranı.
5-) İstisnalar
- Kamu kurum veya kuruluşlarının aksi yönde bir talepleri olmadığı sürece sahip olduğu paylar için bu Tebliğ hükümleri uygulanmayacaktır.
- Yatırım ortaklıklarına ilişkin hükümler saklıdır.
6-)Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin sınırlama
- Ortaklık paylarının ilk defa borsada işlem görmeye başlamasından itibaren 2 yıl süreyle ortaklıktan çıkarma veya satma hakkı kullanılamaz.
7-) Hâkim ortak konumunun kamuya açıklanmış olması durumunda uygulanacak hükümler
- Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hâkim ortak konumunun kazanıldığının veya bu durumda iken ek pay alındığının kamuya açıklanmış olması durumunda, ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeline ilişkin olarak yürürlükten kaldırılan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.2) hükümleri uygulanacaktır
Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği ile ilgili metne buradan ulaşabilirsiniz.
Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği ile ilgili daha fazla bilgi almak için info@berkerberker.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.